Μποσιέ, Ζακ Μπενίν

(Jacques Benigne Bossuet, Ντιζόν 1627 – Παρίσι 1704). Γάλλος θρησκευτικός συγγραφέας και ρήτορας. Το 1652 χειροτονήθηκε ιερέας και άρχισε να διακρίνεται στο Παρίσι με τους περίφημους 12 Επικήδειους λόγους του, τους οποίους συνέταξε για τους άρχοντες της αυλής. Όταν ονομάστηκε επίσκοπος, άφησε την επισκοπή για να αφοσιωθεί ολοκληρωτικά (1670-80) στη μόρφωση του Δελφίνου. Το έργο αυτό το εκτέλεσε με μεγάλη στοργή και φροντίδα, συνέτασσε μάλιστα ο ίδιος ένα μέρος των κειμένων διδασκαλίας: στα κείμενα αυτά ανήκει, μεταξύ πολλών άλλων, ο Λόγος περί της παγκόσμιας ιστορίας (1681), όπου η αφήγηση των γεγονότων γίνεται από τη σκοπιά της θείας αποκάλυψης, και η Πολιτική με βάση την Αγία Γραφή (1709), όπου η εξύμνηση της απόλυτης εξουσίας και της «ελέω Θεού» μοναρχίας μετριάζεται από μια φωτεινή υπεράσπιση των ελευθεριών της γαλλικής Εκκλησίας και της αυτονομίας που πρέπει να παρέχεται στους δικαστικούς και οικονομικούς οργανισμούς της αστικής τάξης. Το 1671 ο Μ. έγινε μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας. Από το 1681 ανέλαβε πάλι καθήκοντα επισκόπου στο Μο, όπου παρέμεινε μέχρι τον θάνατό του. Απέκτησε μεγάλο κύρος ως ιεροκήρυκας (πάνω από 200 κηρύγματά του δημοσιεύτηκαν το 1772 με τον τίτλο Discours) και ως μετριοπαθής και θεωρητικός της συνέλευσης του γαλλικού κλήρου (1682), όπου διατυπώθηκαν οι ελευθερίες της γαλλικής Εκκλησίας (γαλλικανισμός). Διακρίθηκε επίσης ως συζητητής εναντίον του ρεύματος των ησυχαστών (quietistes) και του Φενελόν, όπως και εναντίον των προτεσταντών. Προς τους τελευταίους, αν και δεν έχασε την ελπίδα ότι θα μπορέσει να πετύχει την επανένωση - όπως φαίνεται στην αλληλογραφία του με τον Λάιμπνιτς - υπήρξε αδιάλλακτος, τόσο στα θεωρητικά του κείμενα, όπως η Ιστορία των παραλλαγών των προτεσταντικών Εκκλησιών (1688), όσο και στην καταπίεση και αναστολή (που επέτρεπε η ανάκληση του Εδίκτου της Νάντης περί ανεξιθρησκίας) κάθε εκδήλωσης κριτικού πνεύματος και ανεξαρτησίας που αμφισβητούσε τις καθιερωμένες απόψεις. Το 1694 δημοσίευσε τους Στοχασμούς και αποφθέγματα για το θέατρο, που επαναλαμβάνουν την καταδίκη του θεάτρου από την Εκκλησία. Το αυστηρό πνεύμα ορθοδοξίας, ο σοβαρός και παλλόμενος οίστρος της ρητορικής του καθιστούν τον Μ. έναν «κλασικό» των γαλλικών γραμμάτων. Όλα τα έργα του είχαν μεγάλη επιτυχία στην πατρίδα του και μεταφράστηκαν γρήγορα και σε άλλες χώρες. Ο Γάλλος θρησκευτικός συγγραφέας και ρήτορας Ζακ-Μπενίν Μποσιέ, σε προσωπογραφία του Ιασίντ Ριγκό (Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι).